Τουρκία τώρα αρχίζουν τα δύσκολα

Αρχίζουν τα δύσκολα για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας ενόψει της αξιολόγησης της ενταξιακής της πορείας στην ΕΕ τον Δεκέμβριο.
Οι επόμενοι έξι μήνες θα είναι μια δύσκολη περίοδος για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. Βεβαίως, θα σκεφτεί κανείς, «και πότε δεν υπήρχαν δυσκολίες;». Μάλιστα, μπορεί ακόμη να αρχίσει να αναρωτιέται εάν όντως υπάρχει μια τέτοια περίοδος. Όμως, αυτή τη φορά τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά.
Θα είναι μια περισσότερο στενόχωρη περίοδος, σε αντίθεση με τις προηγούμενες, καθώς το κύριο και μοναδικό κριτήριο για να προχωρήσει αυτός ο «αρραβώνας» μεταξύ Τουρκίας-Ε.Ε. είναι πλέον το Κυπριακό. Η ώρα μηδέν πλησιάζει και το κυβερνών κόμμα στην Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπο με μια σοβαρή «εξεταστική περίοδο», όσον αφορά την Ε.Ε. Θα είναι η τελευταία του εξέταση, όσον αφορά την ειλικρίνειά του. Άλλωστε και ο υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Carl Bildt δήλωσε: «Η Κύπρος, για την Ε.Ε., θα είναι το πλέον σημαντικό θέμα τους επόμενους έξι μήνες». Βεβαίως, η δήλωση αυτή δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι οι Βρυξέλλες θα αφήσουν τα πάντα κατά μέρος και θα ασχοληθούν μόνο με την επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Απλώς σηματοδοτεί ότι ετοιμάζονται να θέσουν το Κυπριακό ενώπιον της Τουρκίας.
Ο ΝταβούτογλουΑντιλαμβανόμενος αυτή την τάση, το «γεράκι» της Άγκυρας, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, αλλά και άλλοι αξιωματούχοι, περνούν από την άμυνα (γιατί δεν προχωρήσαμε στις μεταρρυθμίσεις), στην επίθεση. Βάζοντάς τα με την Ε.Ε., που θέτει το Κυπριακό για ύστατη φορά ως απαραίτητη προϋπόθεση για την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Τώρα που αρχίζουν να αυξάνονται οι πιέσεις για την εφαρμογή του Επιπρόσθετου Πρωτοκόλλου για το άνοιγμα των λιμένων και των αερολιμένων, ο Αχμέτ Νταβούτογλου, μιλώντας προς τους πρέσβεις των χωρών-μελών της Ε.Ε. στην Άγκυρα, τόνισε με έντονο ύφος ότι στο Κυπριακό, η Τουρκία έχει προβεί σε όλες τις απαιτούμενες θυσίες. Όμως, όπως ισχυρίστηκε, καμία από τις υποσχέσεις, οι οποίες δόθηκαν στους Τ/κ κατά την τελευταία πενταετία, δεν εκπληρώθηκε. Στη συνέχεια στράφηκε κατά των Ελληνοκυπρίων, προειδοποιώντας τους να μη χρησιμοποιήσουν τις σχέσεις Τουρκίας-Ε.Ε. ως μοχλό πίεσης για το Κυπριακό. «Αν πραγματικά επιλέξουν να ακολουθήσουν μια τέτοια συμπεριφορά, αναμένουμε από τους Ευρωπαίους φίλους και ηγέτες να υιοθετήσουν μια κοινή στάση έναντι αυτού. Ελπίζουμε ότι η διαπραγματευτική διαδικασία, στην περίοδο που έρχεται, θα επιφέρει θετικά αποτελέσματα, μέσω της ενθάρρυνσης των δύο πλευρών, ώστε τελικά η Κύπρος να σταματήσει να είναι ένα ζήτημα, για το οποίο συνεχίζουμε να συζητούμε και να γίνει ένα νησί ειρήνης και σταθερότητας, και ένα σημείο αναφοράς για το μετασχηματισμό της περιοχής της ανατολικής Μεσογείου. Αλλά, εάν αυτό δεν συμβεί, κανείς δεν θα πρέπει να κατηγορήσει την Τουρκία ή τους Τ/κ. Σήμερα, όλοι μας, όλες οι πλευρές, συμπεριλαμβανομένων των διεθνών δικαστηρίων, αντιμετωπίζουν την ευθύνη να χρησιμοποιήσουν αυτή την ευκαιρία για να επιτύχουν ειρήνη στην Κύπρο, βάζοντας στην άκρη κοντόφθαλμους υπολογισμούς». Λαμβάνοντας υπόψη και μιαν άλλη προγενέστερη δήλωση Νταβούτογλου, ότι «με παιχνίδια τακτικής και κωλυσιεργίες, η άσκηση πίεσης εκ μέρους της Ευρώπης πάνω στην Τουρκία δεν συνάδει με την καλή πρόθεση», αντιλαμβάνεται πολύ καθαρά κάποιος ότι η κατάσταση τείνει να σκληρύνει, φθάνοντας και πάλι στο αρχικό σημείο.
Δηλώσεις που έμειναν δηλώσεις...Πάντως, παρότι οι δημοτικές εκλογές πέρασαν και παρά τη δήλωση του Τούρκου Πρωθυπουργού ότι «τώρα θα ασχοληθούμε με την Ε.Ε.», η κυβέρνηση του ΑΚΡ, μετά μάλιστα και το νέο ανασχηματισμό, δεν φαίνεται ακόμη να έχει πραγματοποιήσει κανένα βήμα όσον αφορά το θέμα της Κύπρου. Βέβαια οι συνθήκες είναι τόσο πιεστικές, που καμία τουρκική κυβέρνηση ίσως, έχοντας από τη μια πλευρά το άνοιγμα προς την Αρμενία και από την άλλη την επίλυση του κουρδικού προβλήματος, δεν θα μπορούσε να προβεί σε οποιοδήποτε βήμα για το άνοιγμα των λιμανιών, μάλιστα χωρίς να έχει πραγματοποιηθεί και κάποια πρόοδος στο Κυπριακό. Τις ημέρες που είχε ληφθεί η απόφαση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., υπήρχε η πρόβλεψη ότι η υπόθεση της Κύπρου θα μπλόκαρε τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη. Επανειλημμένως γράφτηκε, αλλά και τονίστηκε, ότι η Τουρκία, προκειμένου να υπερκεράσει το πρόβλημα της Κύπρου, θα έπρεπε να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις. Εάν η κυβέρνηση του ΑΚΡ μπορέσει να αναστρέψει το κλίμα του κοινωνικού διαχωρισμού που υπάρχει και πραγματοποιήσει τα αναγκαία βήματα προς έναν εκσυγχρονισμό, αλλά και εάν απομακρύνει το πολιτικό της όραμα από το τρίγωνο μιας σύγκρουσης, μεταφέροντάς το σε μια προσέγγιση, τότε μπορεί να υπερκερασθεί και η εμπλοκή που υπάρχει. Αλλά αυτή είναι μια ουτοπία, από την οποία μάλλον η τουρκική κυβέρνηση βρίσκεται ακόμη πολύ μακριά. Ίσα-ίσα μάλιστα όλοι παραδέχονται, ακόμη και η ίδια, ότι και στις μεταρρυθμίσεις έχει αποτύχει παταγωδώς, αλλά και στην κοινωνική συνοχή. Άρα η μόνη ελπίδα για να δει... Ευρώπη στον ορίζοντά της η Τουρκία είναι να κάνει το πλέον εντυπωσιακό -για εκείνην βέβαια- βήμα του ανοίγματος των λιμανιών και των αεροδρομίων της. Έτσι, θα υπάρξει και μια ξεκάθαρη απάντηση στα ερωτήματα, εάν η Τουρκία αλλάζει κατεύθυνση ή εάν βαθαίνει η αστάθεια. Όμως, προς το παρόν, δεν υπάρχουν τα σημάδια για κάτι τέτοιο...
«Ξεπουλά την Κύπρο μας»Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ πολιτική νοοτροπία δύσκολα... ανοίγει λιμάνια και δύσκολα παραχωρεί. Αυτό φάνηκε και στις πρώτες αντιδράσεις των δηλώσεων Ταλάτ, περί παραχώρησης μεγαλύτερης έκτασης εδάφους στους Ελληνοκυπρίους. Και τι δεν γράφτηκε στον τουρκικό Τύπο. «Ο Ταλάτ ξεπουλά την Κύπρο», «Ποιος του έδωσε το δικαίωμα να παραχωρεί» και άλλα παρόμοια. Μέχρι που τον περιγέλασαν κιόλας. Ο Hasan Pulur σε άρθρο του στη «Milliyet», με τίτλο «Παραχώρησε και γλίτωσε, εάν βέβαια μπορείς να το παραχωρήσεις…», σχολιάζει με ειρωνικό τρόπο τις πρόσφατες δηλώσεις. «Η λύση ήταν κάτω από τη μύτη μας τόσο καιρό και δεν τη βλέπαμε. Ιδού, ήρθε ο “Πρόεδρος της Δημοκρατίας” Ταλάτ για να τη δώσει». Κάποιοι φοβούνται ότι αν γίνει μία τέτοια παραχώρηση στην Κύπρο, θα αποτελέσει δεδικασμένο και για άλλα μεγάλα προβλήματα της Τουρκίας και φτάνουν μάλιστα σε υπεραπλουστευμένα έως και αστεία συμπεράσματα. «Παραχώρησε και γλίτωσε!. Τη φόρμουλα αυτή μπορούμε να την εφαρμόσουμε και στο πρόβλημα με την Αρμενία ή το Κουρδικό. Ο «Πρόεδρος» της «ΤΔΒΚ» ας το σκεφθεί και αυτό, ας σκεφθεί δηλαδή αυτός, ο οποίος δίνει σήμερα την παλάμη του, πώς μπορεί αύριο να γλιτώσει το χέρι του… Αν, πάντως, η λύση βρίσκεται στο δώσε, αυτή τη φορά θα του πουν: «Δώστα βρε μάνα μου». Έτσι, θα φύγει και η Κύπρος», σχολιάζει ο Τούρκος αρθρογράφος.
Παραχώρηση έναντι ανταλλάγματοςΠΑΝΤΩΣ, λύση δίχως να δώσεις δεν είναι εφικτή και αυτό το αναγνωρίζουν όλοι όσοι γνωρίζουν από μεγάλα προβλήματα. Ο ειδικός επί της Κύπρου Χάσγκιουλερ, μέλος του Ιδρύματος Διεθνών Στρατηγικών Ερευνών USAK, εκτιμά ότι η κίνηση Ταλάτ μπορεί να αξιολογηθεί ως μια κίνηση «κλάδου ελαίας» προς τον Χριστόφια και αναμένει από αυτόν αντίστοιχη κίνηση. Το αντάλλαγμα μπορεί να είναι «η αποδοχή της τουρκικής εγγύησης στο νησί ή η εκ περιτροπής Προεδρία». Οι δηλώσεις Ταλάτ δεν είναι νέες. Την παραχώρηση εδαφών την είχαν αποδεχθεί και στο παρελθόν, τόσο ο Ραούφ Ντενκτάς όσο και ο Κενάν Εβρέν. Άλλωστε, ο Τούρκος δικτάτορας είχε αναφέρει: «Εμείς τα πήραμε με την προοπτική να τα επιστρέψουμε μελλοντικά». Αν και οι δηλώσεις Ταλάτ δεν είναι νέες, εντούτοις είναι σημαντικές οι περιοχές που προσδιορίστηκε να παραχωρηθούν. Ανάμεσα στις περιοχές που προτίθεται να «παραχωρήσει» ο Τουρκοκύπριος ηγέτης είναι το Γκαζίβεραν και η Ελιά, που βρίσκονται στο Λιμνίτη. Τα εδάφη αυτά, που πρόκειται να παραχωρηθούν, είναι σημαντικά από αρδευτικής και παραγωγικής άποψης. Ο Ταλάτ θέλει να πετύχει μια υποχώρηση από το Χριστόφια, ώστε με το χαρτί αυτό να μεταβεί στις επικείμενες «προεδρικές εκλογές». Παράλληλα η Άγκυρα, γνωρίζοντας πόσο κρίσιμο είναι το Κυπριακό φέτος για τις σχέσεις της με την Ε.Ε., ανοίγει, μετά από δύο μήνες, τις πόρτες της στο νέο «πρωθυπουργό» Ντερβίς Έρογλου, ο οποίος είναι γνωστό ότι τηρεί αντίθετη στάση σε μια λύση. Η Άγκυρα, αρχικά, τον είχε προειδοποιήσει. Τώρα, δέχθηκε την εισήγησή του για μια συνάντηση την επόμενη εβδομάδα. Στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ 11-12 Ιουνίου προγραμματίζεται η άφιξή του στην Άγκυρα, προκειμένου να έχει επαφές με τον Πρωθυπουργό Ερντογάν. Κατά τη συνάντηση, αναμένεται να υπάρξουν διαβουλεύσεις αναφορικά με τη διαδικασία διαπραγματεύσεων για μια λύση, που αφορά στο νησί. Ο Έρογλου, κατά την παραμονή του στην Άγκυρα, αναμένεται να στείλει και το μήνυμα ότι «υποστηρίζει τις περιεκτικές συνομιλίες, που διεξάγονται εκ μέρους του «προέδρου» της «ΤΔΒΚ» Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Η Άγκυρα, πάλι, με κάθε ευκαιρία διατρανώνει την «ανάγκη ύπαρξης ενός χρονοδιαγράμματος για τις συνομιλίες», στοχεύοντας στη διασφάλιση μιας απτής προόδου στο Κυπριακό, που θα δώσει μια νέα πνοή στις ενταξιακές της συνομιλίες με την Ε.Ε., αλλά και να αποφύγει «ένα ενδεχόμενο ατύχημά της» με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όσον αφορά την αναμενόμενη για το τέλος του έτους Έκθεση Αξιολόγησης, αναφορικά με το άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών στην Κύπρο.
http://www.sigmalive.com/simerini/politics/160122
Δύσκολο αναμένεται να είναι και το έργο των 6 νέων Κύπριων ευρωβουλευτών σε σχέση με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.